Η επικίνδυνη και ύπουλη νευρική ανορεξία.

Άννα: Σήμερα ο καθηγητής της Βιολογίας μας ανέθεσε μια εργασία με βάση την Ψυχολογία.
Εγώ πήρα το εξής θέμα: ΝΕΥΡΙΚΗ ΑΝΟΡΕΞΙΑ!!!!!!!!!!

Μάρω: Αχ πολύ ωραία! Κι εγώ το ίδιο έχω πάρει, με μόνη διαφορά εγώ γράφω άρθρο για την σχολική εφημερίδα.

Άννα: Θέλεις να κάνουμε μια έρευνα, να πάρουμε συνέντευξη από μια ψυχολόγο και μια διατροφολόγο;

Μάρω: Ναι, εγώ έχω ήδη ξεκινήσει, έχω πάει σε μια ψυχολόγο. Της έκανα 7 ερωτήσεις και μου απάντησε σε μια προς μία όπως:
1. Τι είναι η νευρική ανορεξία;
2. Ποιοι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας;
3. Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στη εμφάνιση της νευρικής ανορεξίας;
4. Πιστεύετε ότι τα κορίτσια που πάσχουν από νευρική ανορεξία έχουν κάποιο συγκεκριμένο χαρακτήρα;
5. Ποια είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν;
6. Υπάρχει θεραπεία γι’ αυτό;

Άννα: Είναι πολύ ενδιαφέρον να γνωρίζεις για μια ασθένεια που στις μέρες μας καταλαμβάνει μεγάλο ποσοστό των κοριτσιών-γυναικών των ανεπτυγμένων χωρών.

Μάρω: Όντως, γι’ αυτό λοιπόν παρακάτω σου γράφω τις ερωτήσεις με τις απαντήσεις

1. Τι είναι η νευρική ανορεξία;
Η νευρική ανορεξία είναι μια ψυχογενής διαταραχή πρόσληψης τροφής σοβαρή και πολλές φορές επικίνδυνη. Η επιθυμία για ένα πολύ λεπτό παρουσιαστικό χαρακτηρίζει τους περισσότερους ανορεξικούς. Η "ανορεξία" δεν πρέπει να συνχέεται με την έλλειψη όρεξης. Οι ανορεξικοί έχουν όρεξη για φαγητό κι αισθάνονται πείνα αλλά επιβάλλουν στον εαυτό τους αυστηρή στέρηση τροφής, κυριευμένοι από το φόβο να μην παχύνουν. Οι ανορεξικοί έχουν διαστρευλομένη εικόνα για τον εαυτό τους και το σώμα τους, θεωρούν τον εαυτό τους χοντρό (χωρίς να είναι), συσχετίζουν λανθασμένα το λεπτό με το ωραίο και εξαναγκάζουν τον εαυτό τους σε στέρηση τροφής και πολλές φορές ασταμάτητη γυμναστική με στόχο να αποκτήσουν το ιδανικό βάρος.
2. Ποιοι μπορεί να εμφανίσουν συμπτώματα της νευρικής ανορεξίας;
Θεωρητικά, οποιαδήποτε μπορεί να αναπτύξει νευρική ανορεξία, ανεξάρτητα από ηλικία, φύλο ή κοινωνικό επίπεδο. Ωστόσο θεωρείται γυναικεία ασθένεια αφού πλήττει περισσότερο έφηβες και νεαρές ενήλικες γυναίκες από 12 – 30 ετών. Παρουσιάζεται ποιο συχνά σε άτομα που δοκιμάζουν πολλές δίαιτες αδυνατίσματος και σε γυναίκες που στο επάγγελμά τους παίζει κυρίαρχο ρόλο η λεπτή εξωτερική εμφάνιση. Η νευρική ανορεξία πλήττει το 1% του γυναικείου πληθυσμού κι απ’ αυτούς που θα νοσήσουν το 20% καταλήγει σε θάνατο.
3. Ποιοι παράγοντες παίζουν ρόλο στη εμφάνιση της νευρικής ανορεξίας;
Ένας συνδυασμός από νευρολογικούς, ψυχολογικούς και κοινωνικούς παράγοντες, ενώ έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να υπάρχει και γενετική προδιάθεση. Ένα ασταθές οικογενειακό περιβάλλον, τραυματικά γεγονότα, απόρριψη, καταστάσεις όπου υπάρχουν υψηλές προσδοκίες ή πιέσεις όπου το άτομο δεν μπορεί να διαχειριστεί το άγχος του. Δεν είναι μόνο θέμα μίμησης εξ’ αιτίας των επιβαλλόμενων προτύπων ομορφιάς, όπως πιστεύουν πολλοί. Τα πρότυπα που προβάλλονται από τη μόδα και από τα ΜΜΕ σίγουρα παίζουν το ρόλο τους, όμως όλα τα νεαρά κορίτσια δεν εμφανίζουν νευρική ανορεξία εξ’ αιτίας αυτών.
4. Πιστεύετε ότι τα κορίτσια που πάσχουν από νευρική ανορεξία έχουν κάποιο συγκεκριμένο χαρακτήρα;
Γενικά είναι ένα φαινόμενο που επηρεάζεται από πλήθος παραγόντων. Σε ότι αφορά το ψυχολογικό προφίλ, θα μπορούσαμε ίσως να μιλήσουμε για ένα άτομο με χαμηλή αυτοεκτίμηση κι έλλειψη εμπιστοσύνης στον εαυτό του. Είναι τελειομανής, θέλει να ξεχωρίζει, έχει ανάγκη να ελέγχει καταστάσεις και κυρίως τον εαυτό του, νοιώθει ασφαλές δεν μπορεί ναι διαχειριστεί το άγχος του, έχει βιώσει απογοήτευση ή απόρριψη. Η διαταραχή αυτή σχετίζεται επίσης με κατάθλιψη, υστερία και υποχονδρίαση.
5. Ποια είναι τα συμπτώματα που θα πρέπει να μας ανησυχήσουν;
Η συστηματική άρνηση τροφής με συνέπεια μεγάλης απώλειας κιλών (έως και το 25% του βάρους του). Ακόμη και τότε θεωρεί ότι έχει παραπανίσια κιλά και κυρίως έντονο φόβο ότι αν αφήσει τον εαυτό του ελεύθερο θα παχύνει. Αρνείται να συνειδητοποιήσει την κατάστασή του. Έχει διαταραγμένη αντίληψη του βάρους και του σώματός του. Δίνει μεγάλη σημασία στην υγιεινή διατροφή, διαχωρίζει τις τροφές σε καλές και κακές, ασκείται υπερβολικά. Ζυγίζεται συνέχεια. Στρεσάρετε με το νούμερο της ζυγαριάς. Τρώει πολύ αργά, τεμαχίζει την τροφή σε μικρά κομμάτια, κάνει μονοφαγία (πράγματα που δεν έκανε πριν). Αντιδρά όταν της μιλάνε για τροφή. Σιγά σιγά αποφεύγει, με διάφορες δικαιολογίες, να τρώει με την οικογένεια για να μην γίνονται παρατηρήσεις για το πόσο τρώει. Εμφανίζονται τα πρώτα σωματικά συμπτώματα όπως αμηνόρροια, τριχόπτωση, κούραση, έλλειψη ενέργειας, δυσανεξία στο ψύχος, ωχρότητα, ξηρότητα στο δέρμα. Τα άτομα γίνονται ευαίσθητα, έχουν καταθλιπτική διάθεση, αρχίζουν να αποσύρονται από δραστηριότητες και να απομονώνονται.

Η ψυχογενής ανορεξία εκδηλώνεται με δυο τύπους:
1. Περιορισμένος τύπος: Με παρατεταμένη και αυστηρή αποχή από το φαγητό
2. Τύπος υπερφαγίας/κάθαρσης: Με επεισόδια υπερφαγίας που ακολουθούνται από ενοχές και πρόκληση εμετού από το ίδιο το άτομο.

6. Υπάρχει θεραπεία γι’ αυτό;
Το πρώτο βήμα είναι ο ασθενής να συνειδητοποιήσει το πρόβλημα για να συνεργαστεί, και αυτό είναι δύσκολο. Η ασθένεια αυτή λειτουργεί ύπουλα και καταλυτικά κι οι γονείς αργού να αναγνωρίσουν το πρόβλημα και να ζητήσουν βοήθεια από ειδικό. Πολλοί ασθενείς αναρρώνουν πλήρως, άλλες παρουσιάζουν διακυμάνσεις και άλλες χρήζουν νοσηλείας (με το ποσοστό της θνησιμότητας να αγγίζει το 10%). Η θεραπεία είναι συνήθως μακρόχρονη και συνιστάται σε διάφορες ψυχοθεραπευτικές προσεγγίσεις της ίδιας και της οικογένειάς της (κάποιες φορές). Είναι πιθανόν να χρειαστεί και η βοήθεια αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.

Άννα: Τελικά είναι πολύ ενδιαφέρον να γνωρίζεις επιπλέον χρήσιμες πληροφορίες εκτός σχολείου. Αν δεν αναλαμβάναμε αυτήν την εργασία δε θα καταλαβαίναμε πόσο σημαντικά μεγάλο ποσοστό κοριτσιών αντιμετωπίζουν την ασθένεια αυτή.

Το άρθρο έγραψε η μαθήτρια Μαρία Γλιούμπα από το Α1

Ευχαριστούμε πολύ την ψυχολόγο Σοφία Ρετσιάνη-Βουτυρίτσα για τον χρόνο της και τις πολύτιμες συμβουλές της.